Kính lão là một loại kính đặc biệt được thiết kế để hỗ trợ thị lực cho những người bị lão thị, một tình trạng suy giảm thị lực thường xảy ra khi con người bước vào tuổi trung niên và cao tuổi.
Bài viết này, Minh Nhã sẽ đi sâu vào tìm hiểu về kính lão, nguyên nhân sử dụng, tác dụng của nó, cũng như cách chọn lựa phù hợp cho người già.
1. Vì sao người già phải đeo kính lão, tác dụng của kính lão
Khi con người bước vào giai đoạn tuổi trung niên và cao tuổi, đôi mắt bắt đầu trải qua những thay đổi tự nhiên, dẫn đến sự suy giảm khả năng nhìn gần. Đây là lý do chính khiến người già cần đến sự hỗ trợ của kính lão.
Nguyên nhân sinh lý của lão thị
Lão thị là một quá trình tự nhiên, không thể tránh khỏi khi con người già đi. Nguyên nhân chính của lão thị là do sự giảm độ đàn hồi của thủy tinh thể trong mắt. Khi còn trẻ, thủy tinh thể có khả năng thay đổi hình dạng một cách linh hoạt, giúp mắt dễ dàng điều tiết và tập trung vào các vật ở khoảng cách gần. Tuy nhiên, theo thời gian, thủy tinh thể dần trở nên cứng và kém linh hoạt hơn.
Bên cạnh đó, các cơ vòng điều tiết xung quanh thủy tinh thể cũng yếu đi theo tuổi tác. Sự kết hợp giữa thủy tinh thể cứng và cơ điều tiết yếu khiến mắt khó tập trung vào các vật ở gần, dẫn đến tình trạng lão thị.
Các dấu hiệu nhận biết lão thị
Lão thị thường bắt đầu xuất hiện từ độ tuổi 40-45 và trở nên rõ rệt hơn khi bước qua tuổi 50. Một số dấu hiệu phổ biến của lão thị bao gồm:
- Khó khăn khi đọc chữ nhỏ hoặc nhìn các vật ở gần.
- Cần phải giữ sách hoặc điện thoại xa hơn để có thể đọc rõ.
- Mỏi mắt hoặc nhức đầu khi làm việc với các vật gần trong thời gian dài.
- Cần ánh sáng sáng hơn để đọc hoặc làm việc tỉ mỉ.
Tác dụng của kính lão
Kính lão đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống của người già bị lão thị. Dưới đây là một số tác dụng chính của kính lão:
- Cải thiện thị lực gần: Kính lão giúp người đeo nhìn rõ các vật ở khoảng cách gần, từ đó có thể đọc sách, báo, sử dụng điện thoại hoặc máy tính một cách thoải mái hơn.
- Giảm mỏi mắt: Bằng cách hỗ trợ mắt tập trung vào các vật gần, kính lão giúp giảm căng thẳng cho cơ mắt, từ đó làm giảm tình trạng mỏi mắt khi làm việc lâu.
- Phòng ngừa tai nạn: Với thị lực được cải thiện, người già có thể nhìn rõ các vật xung quanh, giúp giảm nguy cơ vấp ngã hoặc gặp tai nạn trong sinh hoạt hàng ngày.
- Duy trì khả năng làm việc và sở thích: Kính lão cho phép người già tiếp tục thực hiện các công việc đòi hỏi thị lực tốt như đọc sách, may vá, sửa chữa đồ vật nhỏ, từ đó duy trì được khả năng làm việc và theo đuổi sở thích.
2. Lão thị và viễn thị khác nhau ở điểm nào?
Mặc dù lão thị và viễn thị đều liên quan đến khó khăn trong việc nhìn gần, nhưng chúng là hai tình trạng khác nhau với nguyên nhân và đặc điểm riêng biệt.
Nguyên nhân và cơ chế
Lão thị:
- Nguyên nhân: Do quá trình lão hóa tự nhiên của mắt.
- Cơ chế: Thủy tinh thể cứng lại và mất đi độ đàn hồi, cơ điều tiết yếu đi.
Viễn thị:
- Nguyên nhân: Do cấu trúc của mắt, thường là do nhãn cầu ngắn hơn bình thường hoặc giác mạc quá phẳng.
- Cơ chế: Ảnh của vật không hội tụ đúng trên võng mạc mà hội tụ phía sau võng mạc.
Độ tuổi xuất hiện
Lão thị:
- Thường bắt đầu xuất hiện từ độ tuổi 40-45.
- Ảnh hưởng đến hầu hết mọi người khi bước qua tuổi 50.
Viễn thị:
- Có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, kể cả trẻ em.
- Một số người sinh ra đã bị viễn thị.
Triệu chứng và biểu hiện
Lão thị:
- Khó khăn chủ yếu khi nhìn gần.
- Thị lực xa thường không bị ảnh hưởng.
- Triệu chứng phát triển dần dần theo tuổi tác.
Viễn thị:
- Khó khăn khi nhìn gần, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến thị lực xa trong trường hợp viễn thị nặng.
- Có thể gây nhức đầu và mỏi mắt khi cố gắng tập trung nhìn.
- Triệu chứng có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi và không nhất thiết trở nên nặng hơn theo thời gian.
3. Cách chọn kính lão phù hợp cho người già
Việc chọn kính lão phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện thị lực và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người già. Dưới đây là một số hướng dẫn chi tiết để chọn kính lão phù hợp.
Lựa chọn loại kính lão phù hợp
Có nhiều loại kính lão khác nhau, mỗi loại có ưu và nhược điểm riêng:
- Kính đơn tròng: Phù hợp cho người chỉ cần hỗ trợ nhìn gần. Đơn giản và dễ sử dụng, nhưng cần tháo ra khi nhìn xa.
- Kính hai tròng: Có hai vùng thị lực riêng biệt cho nhìn gần và nhìn xa. Thuận tiện hơn kính đơn tròng nhưng có thể gây khó chịu khi chuyển đổi giữa hai vùng.
- Kính đa tròng: Cung cấp thị lực liên tục từ xa đến gần. Thuận tiện nhất nhưng đòi hỏi thời gian làm quen và có giá thành cao hơn.
- Kính điều tiết: Tự động điều chỉnh độ cầu theo khoảng cách nhìn. Công nghệ mới, tiện lợi nhưng có giá thành cao.
Chọn chất liệu gọng kính lão
Chất liệu gọng kính ảnh hưởng đến độ bền, trọng lượng và tính thẩm mỹ của kính lão. Dưới đây là một số lựa chọn phổ biến:
- Nhựa: Nhẹ, dẻo và có nhiều màu sắc lựa chọn. Phù hợp cho người ưa sự thoải mái và linh hoạt.
- Kim loại: Bền, đẹp và có độ bền cao. Thích hợp cho người ưa sự sang trọng và cổ điển.
- Titan: Nhẹ và không gỉ, phù hợp cho người có làn da nhạy cảm với kim loại.
- TR90: Chất liệu nhựa cao cấp, nhẹ và bền. Đặc biệt phù hợp cho người hoạt động nhiều và cần sự linh hoạt.
Kiểm tra và điều chỉnh định kỳ
Sau khi chọn được kính lão phù hợp, việc kiểm tra và điều chỉnh định kỳ là cực kỳ quan trọng để đảm bảo hiệu quả sử dụng kính. Bạn nên thực hiện các bước sau:
- Kiểm tra thường xuyên: Định kỳ đến gặp bác sĩ nhãn khoa để kiểm tra thị lực và điều chỉnh độ cầu của kính.
- Thay đổi độ cầu khi cần thiết: Nếu cảm thấy thị lực không rõ ràng hoặc có triệu chứng mỏi mắt, cần điều chỉnh độ cầu của kính.
- Bảo dưỡng kính đúng cách: Dùng khăn mềm lau sạch tròng kính, tránh va đập và tiếp xúc với hóa chất.
- Thay đổi kính định kỳ: Kính lão cũng cần được thay đổi theo thời gian do sự thay đổi của thị lực.